Pytania i odpowiedzi

 

Pyt. 1. Co zdecydowało o lokalizacji inwestycji w Gdańsku?

W Polsce obserwuje się nierównomierny rozkład zainstalowanych źródeł wytwarzania ze znaczną przewagą elektrowni i elektrociepłowni zawodowych zlokalizowanych na południu kraju. Zasilenie aglomeracji trójmiejskiej w energię elektryczną wymaga jej transportu z centralnej oraz południowej części kraju, przekłada się to na nierównomierne obciążenie sieci przesyłowych. Analizując pracę systemu elektroenergetycznego po przyłączeniu przyszłych farm wiatrowych cechujących się dużą zmiennością obciążenia można zauważyć, że większość z istniejących i planowanych lokalizacji jednostek OZE znajduje się właśnie na północy kraju. Z tego też względu realizacja inwestycji Elektrowni Gdańsk pozwoli na poprawę warunków pracy systemu elektroenergetycznego w tej części kraju.

Układy gazowo-parowe są dedykowane także dla pracy szczytowej. W przypadku znacznej liczby instalacji OZE przyłączonych do sieci elektroenergetycznej ta cecha planowanej Elektrowni może być jej dodatkowym atutem. Na podstawie analiz lokalizacyjnych ustalono, że największy potencjał realizacji Projektu zarówno ze względu na logistykę w fazie budowy, jak i pod kątem funkcjonowania obiektu docelowego, posiada miasto Gdańsk.

Obiekt zaplanowano na terenach przemysłowych leżących w pobliży rafinerii. Taka lokalizacja zapewnia dostęp zarówno do krajowych sieci przesyłu gazu i sieci elektroenergetycznej, a także racjonalny dostęp do wody dla układu chłodzącego Elektrowni.

 

Pyt. 2. Co wyróżnia elektrownie gazowo-parowe od innych konwencjonalnych źródeł wytwórczych?

Bloki gazowo-parowe są powszechnie stosowaną technologią produkcji energii elektrycznej w oparciu o paliwa gazowe. Układy tego typu pozwalają spełnić obowiązujące i przyszłe rygorystyczne normy techniczne i środowiskowe ustalone prawodawstwem krajowym i wspólnotowym. Blok gazowo-parowy, który planujemy wybudować w Gdańsku stanowi zwarty układ turbiny gazowej oraz turbiny parowej, charakteryzujący się wysokimi sprawnościami konwersji energii, sięgającymi nawet powyżej 60 proc. Dla porównania, maksymalna sprawność turbin gazowych dużej mocy, pracujących w układzie prostym, wynosi maksymalnie 42 proc., a nowoczesnych bloków węglowych 46 proc. Wysoka sprawność pozwoli z kolei na oszczędność paliwa oraz zdecydowanie niższą emisyjność CO2. Dodatkowym atutem planowanego bloku jest jego wysoka elastyczność, oznaczająca możliwość szybkiego uruchamiania i odstawiania jednostki, a także możliwość dynamicznych zmian obciążenia w czasie pracy. Taka charakterystyka powoduje, że blok może dynamicznie odpowiadać na sygnały rynkowe, a także bilansować instalacje OZE nie będące źródłami dyspozycyjnymi, takie jak turbiny wiatrowe oraz fotowoltaikę. Bloki gazowo-parowe charakteryzują się też wysokim stopniem niezawodności i dyspozycyjności.

 

Pyt. 3. Jak działa blok gazowo-parowy?

Pojedynczy blok gazowo-parowy składa się z turbiny gazowej, kotła odzyskowego i turbiny parowej. Do komory spalania turbiny gazowej podawany jest gaz ziemny wysokometanowy typu E (GZ-50) lub w sytuacjach awaryjnych paliwo zastępcze np. lekki olej opałowy. Powietrze do komory spalania kierowane jest ze sprężarki zamontowanej na wspólnym wale z turbiną gazową. Spaliny, o wysokim ciśnieniu i temperaturze, powstałe w wyniku procesu spalania napędzają turbinę. Energia mechaniczna związana z ruchem obrotowym wirnika zostaje wykorzystana do napędu sprężarki i generatora. Z uwagi na fakt, że spaliny na wylocie turbiny gazowej mają odpowiednio wysoką temperaturę, w trójciśnieniowym kotle odzyskowym następuje „odzysk” energii cieplnej spalin na potrzeby układu parowego. Para wytworzona w kotle napędza turbinę parową pracującą na wspólnym wale z turbiną gazową i generatorem. Dzięki temu istnieje możliwość generacji dodatkowej energii elektrycznej, a całkowita sprawność wytwarzanie energii elektrycznej wzrasta z 35÷40% dla układu prostego turbiny gazowej, do wartości 55÷60% dla układu kombinowanego gazowo-parowego. W układzie kombinowanym około 2/3 mocy elektrycznej wytwarzane jest w turbinie gazowej, a 1/3 w turbinie parowej. Około 30% energii cieplnej wprowadzonej do układu poprzez spalenie gazu ziemnego odbierane jest przez układ chłodzenia.

 

Pyt. 4. Dlaczego gaz jako paliwo?

Gaz ziemny określany jest mianem paliwa przejściowego w transformacji sektora energetycznego, dziś jeszcze opartego głównie na węglu kamiennym i brunatnym, ale w przyszłości także na technologiach niskoemisyjnych i zeroemisyjnych, takich jak odnawialne źródła energii. Cechą charakterystyczną paliwa gazowego i instalacji wytwórczych na nim bazujących jest niska emisyjność dwutlenku węgla. Aktualnie średnia emisyjność wyznaczona dla całego polskiego sektora wytwórczego uwzględniając zarówno jednostki konwencjonalne, jak i odnawialne wynosi około 800 kg/MWh. Nowe bloki węglowe na parametry ultranadkrytyczne pozwalają na uzyskanie wskaźników emisyjności dwutlenku węgla na poziomie 700-750 kg/MWh, natomiast w przypadku elektrowni gazowo-parowych ten wskaźnik wynosi jedynie 350 kg/MWh. Powyższe powoduje, że bloki tego typu będą w mniejszym stopniu obciążone kosztami zakupu uprawnień do emisji CO2. Ponadto należy pamiętać, że nowe elektrownie uczestniczące w aukcjach rynku mocy, muszą począwszy od 2020 roku wykazywać emisyjność poniżej poziomu 550 kg/MWh.